Każdy człowiek ma wady… Ty również! Ludzie mają jednak to do siebie, że zdecydowanie bardziej zwracają uwagę na cudze niedoskonałości. Bywają takie dni, gdy nic nie idzie po Twojej myśli, a ludzie wokół wydają się być jeszcze bardziej irytujący niż zwykle – ale czy na pewno tacy są?
Czym jest projekcja?
Bardzo kontrowersyjnym stwierdzeniem jest to, które mówi, że najbardziej w kimś irytują nas nasze własne wady. Większość ludzi nie kryje niezadowolenia, gdy tylko je usłyszy. Okazuje się jednak, że zupełnie niepotrzebnie – jest to bowiem typowy mechanizm obronny naszego mózgu, który w psychologii nazywany jest projekcją. Jako pierwszy mówił o nim Zygmunt Freud, twórca psychoanalizy. Polega na przypisywaniu cech, zachowań, uczuć i poglądów innym osobom właśnie wtedy, gdy w rzeczywistości dotyczą nas samych. Jaki jest tego efekt? Złość i poirytowanie w kontakcie z drugą osobą związane z ich postawą. Projekcja to mechanizm silnie powiązany z koncepcją Cienia, czyli z częścią nieświadomości każdego z nas. To cechy i zachowania, które wzbudzają złość i absolutnie nie chcemy mieć z nimi do czynienia.
Nie każdy mechanizm obronny jest taki sam, czyli o rodzajach projekcji
Skoro już wiadomo, że projekcja dotyczy dosłownie każdej osoby, warto zaznajomić się również z faktem, iż nie każdy mechanizm obronny tego typu jest taki sam.
- Projekcja podobieństwa to pierwszy i najprostszy typ tego zjawiska. Polega na tym, iż osoba, która jej doświadcza nie uświadamia sobie swojej negatywnej cechy, ale bardzo dokładnie widzi ją u innych osób.
- Projekcja atrybutywna różni się od projekcji podobieństwa tym, iż przypisywana innej osobie negatywna cecha istnieje w Twojej świadomości. Jeśli wiesz, że w Twoim mieszkaniu nie zawsze panuje porządek, ale nie możesz znieść bałaganu u kogoś innego – to znak, że doświadczasz właśnie tego mechanizmu obronnego.
- Projekcja panglosowsko-kanadyjska to dość skomplikowany mechanizm, ponieważ osoby, które go doświadczają mają pozytywne odczucia względem świata, ale mimo to postrzegają go jako negatywny. Co to tak naprawdę oznacza w praktyce? W takiej sytuacji przypisuje się innym osobom cechy, których oni nie posiadają – podobnie zresztą, jak my.
- Projekcja komplementarna to ostatni już rodzaj projekcji, w którym dana osoba nie posiada cechy, które przypisuje komuś innemu, ale ma świadomość innego własnego zachowania, które może prowadzić do tego rodzaju mechanizmu.
Frustracja i irytacja – jest na to sposób!
Projekcja jest zjawiskiem całkowicie normalnym i uzasadnionym. Nie oznacza to jednak, że można w 100% zaakceptować fakt jego występowania. Trzeba zacząć zdawać sobie sprawę z własnych emocji i bacznie obserwować swoje zachowania i projekcje. Owszem, jest to trudne zadanie, ale na szczęście nie niemożliwe. Najlepsze efekty da w tym przypadku współpraca z psychoterapeutą, który przeanalizuje zachowania i reakcje pacjenta w sytuacjach trudnych i konfliktowych. Okazuje się bowiem, iż to właśnie przepracowanie cech drzemiących w Cieniu jest sposobem na poradzenie sobie z własnymi słabościami.
Frustracja i irytacja to całkowicie normalne odczucia, z którymi każdy ma do czynienia częściej lub rzadziej. Warto jednak mieć świadomość, skąd one pochodzą i w jaki sposób sobie z nimi radzić. Nie pozwól, aby Twój Cień przejął nad Tobą kontrolę!