We współczesnym świecie praktycznie każdy z nas skarży się na szybkie tempo życia. Wszechobecny pośpiech sprawia, że coraz mniej czasu spędzamy w gronie najbliższej rodziny i przyjaciół, ponieważ jesteśmy nieustannie pochłonięci nadmiarem obowiązków. W konsekwencji tracimy zdolność do budowania trwałych, szczerych więzi społecznych. Dlaczego tak trudno nam nawiązywać kontakty, co powoduje poważne bariery w międzyludzkim dialogu?
Podstawowe bariery w komunikacji
Warto zdawać sobie sprawę z tego, że problemy w nawiązaniu kontaktu z drugą osobą mogą wynikać zarówno z przyczyn zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Pierwsze z nich są związane z naszym stanem psychofizycznym, sposobem wypowiadania się, czy też nieznajomością języka. Druga kategoria przyczyn ma natomiast charakter emocjonalny i jest obrazem ukrytych w psychice każdego człowieka motywacji – są to na przykład skłonność do manipulacji lub moralizowanie. Niejednokrotnie na jakość wzajemnego dialogu wpływa bowiem złe nastawienie naszego rozmówcy – osobiste problemy, frustracja, czy tłumiona złość zaburzają właściwą komunikację. To samo dotyczy również naszego podejścia do przeprowadzanych konwersacji. Wiele razy podczas rozmowy nie zależy nam na osiągnięciu porozumienia, lecz szukamy jedynie sposobności do tego, by obarczyć kogoś dręczącymi nas, negatywnymi emocjami. Do tego dochodzi także element chęci osiągnięcia zamierzonego rezultatu rozmowy, za wszelką cenę i bez względu na opinię innych partnerów dialogu.
Czego unikać w kontakcie z drugim człowiekiem?
Aby nasza rozmowa była konstruktywna, a jednocześnie kulturalna warto stosować się do kilku kluczowych zasad. Dzięki nim nie tylko będziemy dobrze rozumiani przez otoczenie, ale także zyskamy sympatię żyjących wokół nas osób. Przede wszystkim podczas wymiany opinii i poglądów nie powinniśmy nikomu narzucać swojego zdania. Nakazy, groźby, brak rzeczowych argumentów oraz chęć podejmowania decyzji w imieniu drugiej osoby to oznaki skrajnego egoizmu. Elementy te hamują proces prawidłowej komunikacji i nie pozwalają na swobodny przepływ myśli, aby ostatecznie stworzyć z prawdziwej rozmowy jedynie nieciekawy substytut dialogu. Podczas konwersacji warto także unikać zwrotów o charakterze osadzającym. Krytykowanie oraz stawianie diagnoz sprawia, że rozmówca przyjmuje postawę obronną, czuje się atakowany i nie ma ochoty na dalsze przebywanie w naszym towarzystwie. Podobnie dzieje się w przypadku stosowania chwytów moralizatorskich – dobre rady wygłaszane bez chęci zrozumienia istoty sytuacji, w której znajduje się druga osoba, brzmią zazwyczaj jak wytarte slogany z poradników lub oznaki przekonania o swojej wyższości.
Szacunek kluczem do konstruktywnej rozmowy
Właściwy kontakt z innymi ludźmi powinien być oparty na zasadzie wzajemnego szacunku i zaufania. Bez względu na okoliczności, należy zawsze mieć na uwadze dobro naszego rozmówcy, starać się go uważnie wysłuchać, a następnie szczerze i konstruktywnie odpowiedzieć na jego pytania. Istotne jest to, aby wyrażane przez nas myśli były formułowane w jak najbardziej jasny i precyzyjny sposób. Podstawą nawiązywania dobrego kontaktu jest także empatia, która umożliwi nam umiejętne wczucie się w sytuację innych oraz jednoczesne okazanie im zrozumienia i troski.
Bariery w kontaktach międzyludzkich bardzo często są spowodowane naszym wewnętrznym, negatywnym nastawieniem. Aby nawiązywać trwałe więzi społeczne, musimy wyzbyć się egoizmu i starać się w odpowiedni sposób odpowiadać na problemy drugiego człowieka. Jedynie szczera, oparta na wzajemnym zaufaniu rozmowa otworzy nam drogę do budowania zdrowych relacji.