Zespół stresu pourazowego to problem zdrowia psychicznego, który często występuje w dzisiejszym społeczeństwie. Jest jednak owiany wieloma mitami. Jeśli chcesz poznać prawdę na temat traumy i PTSD, poniżej przedstawiamy najważniejsze fakty.
PTSD w klasyfikacji DSM-5
PTSD w klasyfikacji DSM-5 umieszczono w dziale „Zaburzenia pourazowe i związane ze stresem”. Jako najważniejsze cechy wskazano tam bezpośrednie doświadczenie stresującego wydarzenia (lub bycie jego świadkiem), ponowne doświadczanie objawów (w tym tzw. flashbacków i koszmarów podczas snu), a także pobudzenie, problemy z koncentracją i próby unikania czynników przypominających o traumatycznej sytuacji. Jako dodatkowe kryterium uznane zostało pogorszenie nastroju oraz funkcji poznawczych.
W celach diagnostycznych stworzono test zawierający 17 pytań, który ma na celu odkrycie symptomów PTSD. Jest przydatny i użyteczny w monitorowaniu pacjentów już od 1994 roku, kiedy to stworzyli go specjaliści z amerykańskiego National Center for PTSD.
PTSD — mity i kontrowersje
Jednym z mitów dotyczących PTSD jest to, że zaburzenie dotyczy tylko mężczyzn. Zdecydowanie nie jest to prawdą. Do psychologów z objawami świadczącymi o zespole stresu pourazowego zgłaszają się również kobiety i rodzice z dziećmi. Jeszcze do niedawna problem ten był kojarzony jedynie z weteranami wojennymi. Jednak symptomy PTSD mogą pojawić się po przeżyciu wszelkich traumatycznych wydarzeń, nie tylko tych związanych z byciem w centrum konfliktu zbrojnego.
Obecnie uznaje się, że spektrum zdarzeń traumatycznych jest bardzo szerokie. Sytuacje, które można uznać za podstawę do pojawienia się PTSD, to zarówno wydarzenia powodujące cierpienie u wszystkich doświadczających ich osób, jak i te dotykające jedynie jednostek indywidualnych. Przykładem traumatycznych sytuacji są zagrożenia śmiercią, przemocą seksualną czy towarzyszenie śmierci osoby z bliskiego otoczenia.
Jak przebiega leczenie PTSD?
Podstawą leczenia PTSD jest terapia. Jej celem jest praca nad powrotem siły i poczucia sprawczości, a także nauka technik relaksacyjnych i strategii zarządzania stresem. Polecane nurty to m.in. terapia poznawczo-behawioralna oraz psychodynamiczna. Ważnym czynnikiem, który wpływa na efektywność podejmowanych działań jest odstawienie używek.
Zdarza się, że wraz z symptomami PTSD pojawiają się objawy depresji czy zaburzeń lękowych. Wówczas może okazać się, że konieczne jest skorzystanie z pomocy psychiatry. Leczenie farmakologiczne to dla wielu osób skuteczny sposób na ograniczenie dolegliwości objawów i stworzenie lepszych warunków do pracy terapeutycznej.
PTSD to konsekwencja niewystarczających mechanizmów adaptacyjnych. Objawy są niezwykle uciążliwe i dezorganizują życie na wielu różnych płaszczyznach. Warto rozpocząć psychoterapię, aby lepiej funkcjonować w społeczeństwie i znów cieszyć się każdym dniem.